จิตวิทยา "คนเจ้าชู้"

สิ่งสำคัญที่หล่อหลอมนิสัย ความคิด และคาแรคเตอร์ของเราคือ ความสัมพันธ์แรกที่เรามี นั่นคือ พ่อแม่ หรือผู้ดูแลหลักของเราพ่อแม่ที่สร้างความผูกพันที่มั่นคง (secure attachment) ให้ความรักและความมั่นคงทางอารมณ์อย่างสม่ำเสมอจะช่วยสร้างเราให้มีความเคารพในตัวเอง (self-esteem) หรือ คุณค่าในตัวเอง (self-worth) ที่แข็งแรงมาจากภายใน ในขณะเดียวกัน พ่อแม่ที่ให้ความผูกพันแบบไม่มั่นคง (insecure attachment) กับเรา ไม่สม่ำเสมอ คาดเดาไม่ได้ ละเลยความรู้สึกของเรา จะส่งผลให้เราขาด self-esteem และ self-worth จากภายใน เกิดเป็น "ช่องว่าง" ที่เราใช้สิ่งของหรือผู้คนจากภายนอกมาเติมเต็ม เมื่อโตขึ้น

ตัวอย่างประสบการณ์ในวัยเด็กที่ส่งผลอย่างเข้มข้นต่อสมองและความทรงจำ เช่น พ่อแม่หย่าร้าง

อยู่ในเหตุการณ์ที่พ่อแม่ทะเลาะกัน พ่อแม่ละเลยความรู้สึกและคอยควบคุมชีวิต ประสบการณ์โดนทอดทิ้งจากพ่อหรือแม่ ไม่เคยได้รับการชื่นชมจากพ่อแม่ เป็นต้น เหตุการณ์เหล่านี้ทำให้เด็กคนหนึ่งที่กำลังเปราะบางขาดการเชื่อมต่อกับกระบวนการในการ "สร้างตัวตน" ของตัวเอง และทำให้เขาไม่สามารถสร้าง "ความเคารพ" หรือ "คุณค่า" ภายในตนเองได้ เปรียบเสมือนต้นไม้อ่อนที่กำลังจะโต แต่เจอเหตุการณ์เหล่านี้ที่เป็นเหมือนพายุ คอยกดทับไม่ให้ต้นไม้ได้เติบโตอย่างแข็งแรง

เด็กคนนั้นจึงเติบโตมาด้วย "ช่องว่าง" ของ self-esteem และ self-worth จึงทำให้เขาสร้างกลไกแทนที่ในการเติมเต็ม (transference) คุณค่าของตัวเอง เช่น เป็นคนชอบเอาชนะและเอาตัวเองเป็นใหญ่ วิ่งตามหาการเติมเต็มจาก "วัตถุราคาแพง" หรือ "การยอมรับจากสังคม" ต้องการ "ความสนใจ" จากคนอื่นตลอดเวลา เพราะสิ่งเหล่านี้จะช่วยยืนยันคุณค่าในตัวเขาได้ แต่เงื่อนไขของการเติมเต็มจากภายนอกแบบนี้คือ "ความไม่ยั่งยืน" สุดท้ายเขาจะตื่นมาพร้อม "ความว่างเปล่า" อีกครั้ง และวิ่งตามหากระเป๋าใบใหม่ รถคันใหม่ ความสำเร็จใหม่ๆ การยอมรับที่มากขึ้น ไม่สิ้นสุด

และจาก "ความว่างเปล่า" นี้ เมื่ออยู่ในความสัมพันธ์ ก็อาจทำให้เขากลายเป็น "คนเจ้าชู้" เพราะเขาจะคอยวิ่งตามหา "ปริมาณ" ของความรัก ความสนใจ มากกว่าที่จะลงลึกและสร้างความสัมพันธ์ที่มีคุณค่าในความสัมพันธ์เดียว เขาจะให้คุณค่ากับความสัมพันธ์ที่ "ผิวเผิน" เพราะมันเติมเต็มในสิ่งที่เขาต้องการ นั่นคือ ความรัก (ที่หวือหวาและตื่นเต้น) ความสนใจ ความมั่นใจจากช่วงโปรโมชั่น หรือความสัมพันธ์ที่ทำให้เขาได้รับการยอมรับจากสังคม (ตัดสินคนรักจากรูปร่าง หน้าตา ฐานะ ชื่อเสียง มากกว่าคุณค่าจากภายใน) เพราะมันช่วยยืนยันหรือเติมเต็มคุณค่าของเขา มันเลยทำให้การมีความสัมพันธ์ที่ลึกซึ้งค่อนข้างเป็นเรื่องยาก เพราะยิ่งความสัมพันธ์เติบโตและลึกซึ้ง สิ่งเหล่านี้จะยิ่งสำคัญน้อยลง (แปลว่าเขาจะถูกเติมเต็มน้อยลง) แต่จะต้องถูกเปลี่ยนเป็นความรัก ความเข้าใจที่ต้องใช้ ความมั่นคง (self-security) และการเติบโต (maturity) จากภายในของทั้ง 2 คน มันเลยทำให้เขาต้องเริ่ม cycle ใหม่ของความสัมพันธ์ ที่ขับเคลื่อนด้วย "ความสนใจ" (attention) ไปเรื่อยๆ

สำหรับคนเจ้าชู้ การ "ฮีล" เป็นกระบวนการที่จะทำให้เราสร้าง self-esteem และ self-worth ที่ถูกเติมเต็มมาจากภายใน เมื่อเราเติมเต็มมันได้ด้วยตัวเองแล้ว เราจะหยุดวิ่งตามหาความสัมพันธ์ที่ฉาบฉวย ความสัมพันธ์ที่แค่เติมเต็ม "ช่องว่าง" ที่เราขาดและมันจะทำให้เราสามารถสร้างและรู้จักความรัก ความสัมพันธ์ที่มีคุณค่าอย่างแท้จริง

สำหรับคนที่ "เดท" หรือ "เคยเดท" คนเจ้าชู้ ไม่มีใครสมบูรณ์แบบ ทุกคนมีประสบการณ์ในชีวิตที่ต่างกัน และประสบการณ์เหล่านั้นก็หล่อหลอมให้เขาเป็นคนแบบที่เขาเป็นอยู่ "การให้อภัย" คืองานของเรา แต่เราไม่ได้มีหน้าที่หรืออำนาจในการ "เปลี่ยนแปลงใคร" ถ้าเขาจะเปลี่ยน เขาจะเปลี่ยนเองและเพื่อตัวเขาเอง เพราะฉะนั้น อย่าเข้าไปในกับดักของความสัมพันธ์ด้วยความคิดที่ว่า "เราจะเปลี่ยนเขาได้"

รัก, แอม🌻